จะทราบได้อย่างไรว่าเราควรจัดฟัน

ทุกวันนี้เราเห็นวัยรุ่น และคนรุ่นใหม่ จัดฟันกันเสมือนเป็นแฟชั่นอย่างหนึ่ง รูปแบบและสีสันของอุปกรณ์จัดฟันก็หลากหลาย แทนที่จะใส่เข้าไปแล้วไม่น่าดู ถูกล้อเลียนว่าเป็นฟันเหล็ก ก็กลายมาเป็นจัดกันเป็นแฟชั่น แต่เราจะทราบได้อย่างไรว่า เราเป็นอีกคนหนึ่ง ที่ควรจะต้องจัดฟัน และควรเลือกจัดด้วยวิธีไหน มาติดตามคำตอบกัน

ก่อนอื่น เรามาทำความเข้าใจ กับความหมายของการจัดฟันกันก่อน การจัดฟัน ก็คือการปรับ และแก้ไขฟัน และขากรรไกร ที่อยู่ในตำแหน่งที่ไม่ปกติ ให้เข้าที่เข้าทางเป็นปกติ เพราะถ้าหากฟันและขากรรไกร อยู่ในตำแหน่งที่ไม่ปกตินั้น ก็อาจจะก่อให้เกิดผลกระทบหลายอย่าง นับตั้งแต่เรื่องการไม่สามารถทำความสะอาดได้อย่างทั่วถึง ความไม่สวยงามขาดความมั่นใจ ไปจนกระทั่งผลกระทบรุนแรง ทั้งฟันผุ โรคเหงือก โรคเกี่ยวกับกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการเคี้ยว ส่งผลต่ออาการปวดคอ ปวดไหล่ ปวดหลังได้เลยทีเดียว ดังนั้น การจัดฟัน จึงช่วยให้สุขภาพในช่องปากดีขึ้น ปากและฟันทำหน้าที่ของตัวเองได้ดีขึ้น และทำให้ผู้ที่จัดฟัน ก็ดูดี มีความมั่นใจมากยิ่งขึ้น

อายุที่เหมาะสำหรับการจัดฟันนั้น

อายุที่เหมาะสำหรับการจัดฟันนั้น โดยทั่ว ๆ ไปแล้ว มักจะเริ่มเมื่ออายุ 12-13 ปี หรืออาจจะช้ากว่านั้นสักปีหรือสองปี หากเพิ่งตรวจพบความผิดปกติ และก่อนจะจัดฟัน ควรมีการเตรียมความพร้อมให้กับสุขภาพในช่องปากด้วย หากสุขภาพในช่องปากดี รักษาความสะอาดได้ดี กระบวนการจัดฟันก็จะเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ

สำหรับวิธีการจัดฟันในปัจจุบัน สามารถแบ่งออกเป็น 2 วิธีหลัก ๆ คือ การจัดฟันแบบติดเครื่องมือถาวร และการจัดฟันแบบถอดออกได้

1. แบบติดเครื่องมือถาวรนั้น จะมี 2 แบบคือ
   • แบบติดเครื่องมือถาวรที่เป็นโลหะติดอยู่ที่ฟัน มักเรียกกันง่ายว่า เหล็กจัดฟัน หรือ Braces นับเป็นเครื่องมือจัดฟันที่มีประสิทธิภาพสูง แต่ข้อเสียคือมองเห็นชัดและทำความสะอาดยาก แบบติดเครื่องมือถาวรที่มีสีเหมือนฟัน กรณีที่ต้องการความสวยงามเพิ่มขึ้น เป็นเซรามิค หรือพลาสติก เรียกว่า Brackets เป็นสีเดียวกับฟัน ช่วยเรื่องความสวยงามได้ แต่มีราคาแพง แต่ถ้าไม่อยากให้เห็นเครื่องมือเลย ก็มีแบบติดด้านใน วิธีนี้ติดยาก และทำความสะอาดยาก

2. เครื่องมือจัดฟันแบบถอดออกได้

ผู้จัดฟันสามารถถอดและใส่ได้ด้วยตัวเอง มีหลายชนิด ทั้งแบบรีเทนเนอร์พยุงฟัน ที่มีสปริงค์ติดอยู่ ซึ่งมักใช้กับผู้ที่ฟันไม่ผิดปกติมาก และแบบพลาสติกใสครอบฟันทั้งหมด ที่เรียกว่า Clear aligner สำหรับผู้ที่ไม่ต้องการให้เห็นอุปกรณ์จัดฟันเลย เครื่องมือแบบถอดได้นี้ มีข้อจำกัดการใช้งานมาก ใช้ได้ไม่ทุกกรณี แต่สามารถถอดออกมาทำความสะอาดได้

ทั้งนี้ วิธีการและเครื่องมือในการจัดฟันนั้น ยังมีอีกหลายแบบ เพื่อการรักษาความผิดปกติในลักษณะที่แตกต่างกันไป การจะเลือกจัดฟันด้วยวิธีการไหนนั้น ต้องขึ้นอยู่กับดุลพินิจของทันตแพทย์จัดฟัน และที่สำคัญผู้ที่ต้องการจะจัดฟันนั้น ต้องเลือกคลินิค หรือสถานบริการที่ได้มาตรฐาน และทันตแพย์ผู้ที่จะรักษา ก็ต้องเป็นทันตแพทย์จัดฟันโดยเฉพาะเท่านั้น